Angsten zijn gevoelens van spanning, onrust of bezorgdheid die je kunnen belemmeren in het dagelijks leven. Iedereen is wel eens bang of gespannen, maar als angsten steeds terugkomen of je dagelijks functioneren beïnvloeden, kan er meer aan de hand zijn. Zeker bij vrouwen met ADHD komen angsten vaak voor en worden ze niet altijd op tijd herkend. In dit artikel lees je wat angsten precies zijn, hoe ze zich uiten en waarom vrouwen met ADHD hier vaker last van hebben.
Wat zijn angsten?
Angst is in de basis een natuurlijke reactie van je lichaam op gevaar. Het is een manier om jezelf te beschermen. Als je bijvoorbeeld schrikt van een hard geluid of een auto die plotseling remt, zorgt angst ervoor dat je snel kunt reageren. Je hartslag versnelt, je spieren spannen aan en je ademhaling wordt sneller. Dit heet de vecht-of-vluchtreactie.
Bij angststoornissen is deze reactie er ook, maar zonder dat er een direct gevaar is. Je lichaam reageert alsof er iets ernstigs aan de hand is, terwijl dat niet zo is. De angst is dan niet meer helpend, maar juist belemmerend. Je gaat situaties vermijden, piekert veel of ervaart lichamelijke klachten zoals hartkloppingen, zweten of duizeligheid.
Veelvoorkomende soorten angsten
Angst kan zich op verschillende manieren uiten. Hieronder zie je enkele veelvoorkomende angstklachten:
- Gegeneraliseerde angststoornis (GAS): Je maakt je voortdurend zorgen over van alles. Je piekert veel, ook over dingen waar je weinig invloed op hebt.
- Sociale angst: Je bent bang om te falen of negatief beoordeeld te worden in sociale situaties. Bijvoorbeeld tijdens een vergadering of bij een verjaardag.
- Paniekstoornis: Je krijgt plotselinge paniekaanvallen zonder duidelijke aanleiding. Dat kan erg beangstigend zijn.
- Fobieën: Je bent extreem bang voor iets specifieks, zoals spinnen, hoogtes of kleine ruimtes.
- Vermijdingsangst: Je bent bang voor situaties waarin je je overweldigd, gespannen of uit balans voelt. Uit angst voor die gevoelens ga je bepaalde plekken, mensen of verantwoordelijkheden uit de weg. Dit kan leiden tot sociale isolatie of het vastlopen in je dagelijkse leven.
Angst kan voor iedereen anders voelen, maar het is belangrijk om te weten hoe je het kunt herkennen.
Hoe herken je angsten bij jezelf?
Angsten kunnen zich uiten in je gedachten, gevoelens, gedrag en lichaam. Enkele signalen die kunnen wijzen op een angstprobleem zijn:
- Je piekert veel en voelt je gespannen.
- Je slaapt slecht of hebt moeite met ontspannen.
- Je vermijdt bepaalde situaties of mensen.
- Je voelt je rusteloos of hebt last van hartkloppingen.
- Je hebt moeite met concentreren of ervaart black-outs.
Angstklachten zijn vervelend, maar je staat er niet alleen voor. Er zijn manieren om weer rust te vinden.
ADHD en angsten: hoe hangt dat samen?
Vrouwen met ADHD hebben een grotere kans op het ontwikkelen van angsten. Dat komt onder andere doordat ADHD bij vrouwen vaak anders verloopt dan bij mannen. Vrouwen zijn vaker ‘inwendig druk’, hebben meer last van gepieker, perfectionisme en overprikkeling. Deze innerlijke onrust kan overgaan in angstgevoelens.
Daarnaast worden vrouwen met ADHD vaak later gediagnosticeerd, waardoor ze lange tijd hebben geprobeerd om zich aan te passen aan de buitenwereld. Dit kan leiden tot chronische stress, een laag zelfbeeld en gevoelens van falen — allemaal factoren die angst kunnen versterken.
Voorbeelden van angsten bij vrouwen met ADHD
- Angst om te falen: Doordat het lastig is om overzicht te houden, taken af te ronden of op tijd te komen, kunnen vrouwen met ADHD bang worden om fouten te maken. Dit leidt vaak tot uitstelgedrag of juist perfectionisme.
- Sociale angst: Veel vrouwen met ADHD voelen zich ‘anders’ en proberen dit te verbergen. Ze zijn bang om niet begrepen te worden of afgewezen te worden.
- Overweldigd zijn: Door de gevoeligheid voor prikkels en moeite met plannen, kunnen gewone dagelijkse dingen snel te veel worden. Hierdoor ontstaat een constante staat van gespannenheid.
Wat kun je doen bij angstklachten?
Als je merkt dat angsten je leven beïnvloeden, is het belangrijk om hier serieus naar te kijken. Er zijn verschillende manieren om met angst om te gaan:
- Erken je gevoelens: Angst is niet iets om je voor te schamen. Het erkennen van je gevoelens is de eerste stap naar verandering.
- Zoek hulp: Praat met je huisarts, een psycholoog of een coach die ervaring heeft met ADHD. Samen kun je onderzoeken waar je angst vandaan komt en wat je ermee kunt doen.
- Werk aan je structuur: Een duidelijke dagindeling, voldoende rustmomenten en overzicht helpen om prikkels te verminderen. Dit geeft je meer grip op je dag.
- Ontspan regelmatig: Mindfulness, ademhalingsoefeningen of wandelen in de natuur kunnen je helpen om tot rust te komen.
- Praat erover: Deel je gevoelens met iemand die je vertrouwt. Praten lucht op en kan zorgen voor erkenning en steun.
Met de juiste hulp en ondersteuning kun je stap voor stap weer rust en vertrouwen opbouwen.
Angsten bij vrouwen met ADHD
Angsten zijn normaal, maar mogen je leven niet beheersen. Zeker bij vrouwen met ADHD kunnen angstklachten sluipend opbouwen en moeilijk te herkennen zijn. Het is belangrijk om te weten dat je niet alleen bent, en dat er hulp en handvatten zijn om met angst om te leren gaan. Door bewust te worden van de signalen en op tijd actie te ondernemen, kun je stap voor stap weer rust en balans ervaren.
Meer lezen
Ben jij een vrouw met ADHD en wil je meer weten over ADHD en hoe je beter om kunt gaan met overprikkeling, angsten of drukte in je hoofd? Neem gerust contact met me op of lees verder op deze website.