ADHD wordt vaak geassocieerd met druk gedrag, concentratieproblemen en impulsiviteit. Maar wist je dat hormonale schommelingen een grote invloed kunnen hebben op ADHD, vooral bij vrouwen? Veel vrouwen merken dat hun ADHD-symptomen verergeren tijdens bepaalde fasen van hun menstruatiecyclus, zwangerschap of menopauze. Dit komt doordat hormonen zoals oestrogeen en progesteron direct invloed hebben op neurotransmitters in de hersenen, zoals dopamine en serotonine. In dit artikel leer je hoe hormonale schommelingen ADHD beïnvloeden en welke symptomen je kunt herkennen.
ADHD en hormonen: een complexe wisselwerking
Veel vrouwen met ADHD geven aan dat hun klachten in bepaalde periodes verergeren, zonder precies te weten waarom. Dat is geen toeval. De wisselwerking tussen ADHD en vrouwelijke hormonen is complex, maar speelt een belangrijke rol in hoe de symptomen worden ervaren. Om ADHD bij vrouwen beter te begrijpen, is het zeker ook belangrijk om ook naar het hormonale plaatje te kijken.
Hoe beïnvloeden hormonen ADHD?
Hormonen spelen een grote rol bij de werking van de hersenen. Oestrogeen stimuleert bijvoorbeeld de aanmaak van dopamine, een stofje dat belangrijk is voor concentratie en motivatie. Progesteron heeft juist een kalmerend effect, maar kan bij een te hoog gehalte zorgen voor vermoeidheid en stemmingswisselingen.
Bij vrouwen met ADHD kunnen deze natuurlijke schommelingen leiden tot perioden waarin ze zich extra gefrustreerd, vergeetachtig of emotioneel voelen. Dit kan invloed hebben op werk, relaties en dagelijkse taken.
ADHD en de menstruatiecyclus
Tijdens de menstruatiecyclus veranderen de hormoonspiegels continu. Dit heeft invloed op ADHD-symptomen:
- Eerste helft van de cyclus (folliculaire fase): Oestrogeen stijgt en veel vrouwen voelen zich energieker, scherper en productiever. Dit is vaak een gunstige periode voor vrouwen met ADHD.
- Tweede helft van de cyclus (luteale fase): Oestrogeen daalt en progesteron stijgt. Dit kan zorgen voor meer stemmingswisselingen, verminderde concentratie en een korter lontje. ADHD-symptomen kunnen in deze fase verergeren.
- Tijdens de menstruatie: Veel vrouwen ervaren vermoeidheid, prikkelbaarheid en een gebrek aan motivatie. Dit kan ADHD-klachten zoals uitstelgedrag en vergeetachtigheid versterken.
ADHD en hormonale veranderingen in verschillende levensfasen
Hormonale schommelingen beperken zich niet alleen tot de menstruatiecyclus. Ook tijdens andere fases in het leven, zoals een zwangerschap of de overgang, verandert er veel in het vrouwelijke lichaam. Deze hormonale verschuivingen kunnen een grote invloed hebben op hoe ADHD zich uit. Sommige vrouwen merken een tijdelijke verbetering van hun klachten, terwijl anderen juist meer last ervaren van onrust, vergeetachtigheid of stemmingswisselingen. Hieronder lees je wat er precies gebeurt tijdens deze levensfasen en hoe dit samenhangt met ADHD.
Zwangerschap en ADHD
Tijdens de zwangerschap stijgt het hormoon oestrogeen sterk, wat bij sommige vrouwen met ADHD juist zorgt voor betere concentratie en minder impulsiviteit. Na de bevalling daalt de oestrogeenwaarde ineens vrij snel, wat de ADHD-symptomen juist weer kan verergeren. Dit kan samengaan met sterke overprikkeling en zelfs leiden tot een postnatale depressie.
ADHD en de overgang
Tijdens de overgang neemt de productie van oestrogeen en progesteron geleidelijk aan af. Veel vrouwen merken dat hun ADHD-klachten daardoor verergeren. Concentratieproblemen, vergeetachtigheid en stemmingswisselingen kunnen dan toenemen. Sommige vrouwen hebben baat bij hormoontherapie, maar dit is iets wat je met een arts moet bespreken.
Hoe ga je om met hormonale schommelingen en ADHD?
Hoewel hormonale schommelingen niet volledig te vermijden zijn, kun je zelf stappen zetten om de impact ervan op je ADHD-symptomen te verminderen:
- Houd een dagboek bij: Noteer je stemmingen, ADHD-symptomen en menstruatiecyclus om patronen te herkennen.
- Pas je planning aan: Plan taken die veel concentratie vragen in de eerste helft van je cyclus en houd rekening met verminderde energie in de tweede helft.
- Gezonde voeding en beweging: Een stabiele bloedsuikerspiegel helpt schommelingen te verminderen. Regelmatige beweging stimuleert dopamine en serotonine.
- Slaap en ontspanning: Voldoende slaap en stressmanagement (zoals ademhalingsoefeningen of mindfulness) kunnen symptomen verlichten.
- Overleg met een arts: Als je merkt dat hormonale schommelingen een grote impact hebben, bespreek dan met een arts of hormoontherapie of andere behandelingen kunnen helpen.
Hormonale schommelingen en ADHD
Hormonale schommelingen hebben een grote invloed op ADHD-symptomen bij vrouwen. Door je bewust te zijn van deze wisselwerking en aanpassingen te doen in je leefstijl, kun je beter omgaan met de uitdagingen die dit met zich meebrengt. Herken jij jezelf in deze symptomen? Neem je cyclus en hormoonbalans serieus, probeer inzicht te krijgen in de invloed van jouw hormonen op de ADHD klachten die jij ervaart en kijk wat voor jou werkt.