Veel vrouwen herkennen het misschien wel: op sommige dagen kun je je beter concentreren dan op andere. Soms voel je je emotioneel, snel afgeleid en overprikkeld. Bij vrouwen met ADHD kan dit nog veel sterker zijn. Wat veel mensen niet weten, is dat het hormoon oestrogeen een belangrijke rol speelt bij ADHD. In dit artikel leggen we uit wat oestrogeen doet, waarom het invloed heeft op ADHD bij vrouwen en wat je zelf kunt doen om hier beter mee om te gaan.
Wat is oestrogeen?
Oestrogeen is een hormoon dat een grote rol speelt in het lichaam van vrouwen. Het regelt onder andere de menstruatiecyclus, de vruchtbaarheid en heeft invloed op de stemming en het energieniveau. Tijdens de puberteit zorgt oestrogeen voor de ontwikkeling van de borsten en de vorming van het vrouwelijk lichaam. Maar oestrogeen doet meer dan dat: het heeft ook invloed op de hersenen.
Oestrogeen, ADHD en de hersenen
In de hersenen werkt oestrogeen samen met stoffen als dopamine en serotonine. Dit zijn neurotransmitters die je stemming, concentratie en motivatie beïnvloeden. Juist bij ADHD speelt dopamine een grote rol. Veel mensen met ADHD hebben een tekort aan dopamine of hun hersenen verwerken dopamine anders. Oestrogeen helpt mee om dopamine goed zijn werk te laten doen. Wanneer het oestrogeenniveau schommelt, kan dit daarom directe invloed hebben op ADHD-symptomen.
Waarom hebben vrouwen hier meer last van?
Bij mannen blijft het testosteronniveau redelijk stabiel. Bij vrouwen wisselt het oestrogeenniveau gedurende de maand sterk. Tijdens de menstruatiecyclus stijgt en daalt het hormoon. Ook tijdens de zwangerschap, na de bevalling en in de overgang verandert het oestrogeenniveau. Al deze momenten kunnen ervoor zorgen dat ADHD-symptomen bij vrouwen veranderen of verergeren.
Veel vrouwen met ADHD merken bijvoorbeeld dat ze zich in de eerste helft van hun cyclus (als oestrogeen hoger is) beter kunnen concentreren. Rond de menstruatie of na de ovulatie, als oestrogeen daalt, hebben ze juist meer last van chaos in hun hoofd, prikkelbaarheid en concentratieproblemen.
ADHD wordt vaak later ontdekt bij vrouwen
Een ander belangrijk punt is dat ADHD bij vrouwen vaak pas op latere leeftijd wordt ontdekt. Dit komt deels doordat meisjes vaak niet het ‘typische’ drukke gedrag vertonen dat bij jongens opvalt. Meisjes met ADHD dagdromen vaker of zijn chaotisch, maar vallen minder op in de klas. Hormoonschommelingen, zoals tijdens de puberteit of zwangerschap, kunnen ervoor zorgen dat klachten ineens duidelijker worden.
De overgang: een nieuw hoofdstuk
Een periode waarin oestrogeen een grote rol speelt, is de overgang. Tijdens de overgang daalt het oestrogeenniveau blijvend. Veel vrouwen met ADHD merken dat hun klachten hierdoor toenemen. Vergeetachtigheid, moeite met plannen, concentratieproblemen en stemmingswisselingen komen veel voor. Soms denken vrouwen dat het ‘erbij hoort’, terwijl het deels met ADHD te maken kan hebben. Daarom is het goed om je hiervan bewust te zijn en er hulp bij te zoeken als dat nodig is.
Wat kun je zelf doen?
Je kunt de hormoonschommelingen niet stoppen, maar er zijn wel dingen die je zelf kunt doen om de invloed van oestrogeen op ADHD te beperken.
1. Leer je cyclus kennen
Houd een maand of twee bij hoe je je voelt. Noteer wanneer je meer last hebt van concentratieproblemen of stemmingswisselingen. Zo leer je patronen herkennen.
2. Plan slim
Probeer belangrijke taken in te plannen op de dagen dat je meer energie en focus hebt. Op de dagen dat je minder scherp bent, kun je makkelijker werk doen dat minder concentratie vraagt.
3. Medicatie
Bespreek je klachten met je huisarts of een specialist. Soms kan medicatie of hormoontherapie helpen, vooral tijdens de overgang.
4. Zorg voor balans
Zorg goed voor jezelf met voldoende slaap, gezonde voeding en ontspanning. Stress kan ADHD-klachten versterken.
5. Vermijd overprikkeling
Plan genoeg rustmomenten in je dag en beperk prikkels zoals lawaai of schermtijd als je merkt dat je snel overbelast raakt.
Veel vrouwen denken dat ze ‘gewoon moeten doorzetten’. Maar het is geen teken van zwakte om hulp te vragen. Een coach, psycholoog of ADHD-specialist kan je helpen om beter om te gaan met de invloed van oestrogeen op je ADHD.
Het hormoon oestrogeen en ADHD bij vrouwen
Oestrogeen en ADHD bij vrouwen zijn nauw met elkaar verbonden. Het is goed om te weten dat hormonen een groot effect kunnen hebben op je concentratie en stemming. Door hier bewust mee om te gaan, kun je meer grip krijgen op je ADHD. Herken je jezelf in dit verhaal? Praat erover met iemand die je vertrouwt en zoek hulp als dat nodig is. Je hoeft het niet alleen te doen.